Progesteronu pełne nieba – progesteron jest niezbędny w HRT?

Progesteron to jeden z hormonów płciowych, nazywany też hormonem ciąży, uchodzi za niezbędny wyłącznie dla osób z macicą i jajnikami. Jednak w tym roku pojawił się artykuł naukowy o pozytywnym wpływie progesteronu na transpłciowe kobiety. Pod jego wpływem część ze znanych mi transpłciowych kobiet z Polski zaczęło przyjmować ten hormon, zachwalając go. Ja też poszłam do endokrynologa po receptę, by sprawdzić na sobie.


Wszystkie zmiany w leczeniu należy skonsultować z lekarzem endokrynologiem w celu dobrania indywidualnych dawek.


Terapia hormonalna, z angielskiego hormone replacement therapy (HRT), to jak sama nazwa wskazuje przyjmowanie hormonów płciowych, zgodnych z identyfikacją płciową. To leczenie w przypadku osób transpłciowych nadal ewoluuje, krąży wiele różnych praktyk. Oczywiście są też spory naukowe i brakuje obiektywnych badań. Dlatego dobór leków czasem bardziej przypomina eksperymentowanie niż stosowanie sprawdzonych metod. Istnieją schematy stosowane od lat, np. przyjmowanie wysokich dawek blokerów, często przypisywane bez zastanowienia. Koniec wstępu o HRT, czas omówić progesteron.

Progesteron – stosować terapię hormonalną z progesteronem?

Dość niedawno pojawił się artykuł na temat stosowania progesteronu u transpłciowych kobiet w renomowanym piśmie endokrynologicznym. Wiele znanych mi osób poszło po recepty na progesteron mikronizowany na tę pozytywną wieść. Sama zrobiłam podobnie, tutaj pragnę pozdrowić mojego endokrynologa z Trójmiasta. 😉

Według relacji, jakie do mnie dochodziły, progesteron miał pomagać na problemy ze snem. A ja od miesięcy budziłam się zmęczona i niewyspana. Gdy spałam 7-8 godzin czułam się niewiele lepiej niż wieczorem. Jak spałam poniżej 7 godzin – budziłam się nieprzytomna. Wieczorem raczej szybko byłam senna, nie miałam problemów, by zasnąć. Jednak sen nie był dobrej jakości, najprawdopodobniej brakowało fazy snu głębokiego. Co prawda raz zgłaszałam te objawy lekarzowi, ale zostałam zbyta słowami w stylu „każdy ma podobnie ”. Podobne problemy opisywały inne osoby, a po włączeniu progesteronu w postaci tabletek podjęzykowych Luteina 50 znikały. Tak też stało się u mnie.

U mnie dodatkowo po operacji SRS zmalały piersi, prawie do zera, bardzo schudłam. Wtedy też przeszłam na Estrofem. Niedługo później zwiększyłam dawkę z 2 do 4 mg estradiolu. Tuż przed dołączeniem progesteronu zaczęłam brać 6 mg estradiolu dziennie. Zaobserwowałam u siebie powiększenie piersi, do stanu przed operacją. Dlatego też nie wiem co dokładnie było przyczyną. Na pewno kilka miesięcy utrzymywała się tkliwość piersi, do tej pory są bardziej wrażliwe. Różne źródła donoszą, że progesteron ma pomagać w pełnym rozwoju piersi. A wiele (chyba połowa) trans dziewczyn utyka ze słabo rozwiniętymi piersiami (Tanner 3). Progesteron wykazuje też jakieś działanie antyandrogenowe – blokuje testosteron. Wiele blokerów to pochodne progesteronu, np. cyproteron (sprzedawany jako Androcur).

Wady progesteronu

Jednak są też wady. Część osób zgłaszało, że zbyt duże dawki, czy inne pochodne progesteronu wpływały na nie negatywnie. Też zauważane są często lekkie powiększenie owłosienia typu męskiego. Sama to zauważyłam. Jak zawsze miałam delikatną brązową linię do pępka, tak na progesteronie stała się lekko bardziej widoczna. Jednak oczywiście nadal owłosienie jest o wiele słabsze niż przed tranzycją. Właściwie nic z tym nie robię, cały czas biorę progesteron z uwagi na dobry sen. Włączenie progesteronu może też powodować żylaki u osób z receptorami progesteronu w żyłach.

Dawkowanie progesteronu i jego postacie

Progesteron mikronizowany wykazuje najlepsze działanie przy braniu wieczorem przed snem. Dr Powers w swojej prezentacji zaleca 200 mg progesteronu. Wg wspomnianego artykułu powinno się przyjmować około 300 mg na dobę, bez symulowania cyklu.  Ja po długiej dyskusji o tej publikacji dostałam od endokrynologa Progesterone Besins 200 mg, jest to dość drogi lek, nie jest refundowany. Zalecał go brać 15 dni, a następnie drugie 15 dni przerwy. Twierdziłam, że w czasie tej przerwy objawy powrócą.

Niestety, miałam rację, po niecałym tygodniu od początku przerwy negatywne objawy powróciły. Napisałam maila do endokrynologa i poszłam po receptę na progesteron podjęzykowy. Po konsultacji z lekarzem zaczęłam uzupełniać braki w trakcie przerwy Luteiną 50. Większość osób bierze jedną lub dwie tabletki pod język przez cały czas.

Progesteron mikronizowany a syntetyki

We wspomnianym artykule jest mowa o progesteronie mikronizowanym, ten sam rodzaj progesteronu stosuje dr Powers. W takiej formie występuje u nas naturalnie. Czas półtrwania leku wynosi około 12-24 godziny, więc dość krótko. Odmiany syntetyczne zwykle działają dłużej i mocniej. Niestety też zdają się powodować stany depresyjne, zamiast poprawy stanu psychicznego i fizycznego.

Luteina a progesteron – zbieżność nazw

Jeszcze muszę przypomnieć, że jest suplement na oczy i dobry wzrok z ekstraktem z ziół zawierający barwnik luteinę, bez recepty oczywiście. Mowa o leku na receptę – Luteina 50, zawierający progesteron, dawniej zwany luteiną, w wersji podjęzykowej, jest jeszcze wersja dopochwowa. Tej ostatniej też nie warto brać, chyba że jako czopki. 😉


Prezentacja: Dr. Powers, Healthcare of the Transgender Patient

Nie jest to praca naukowa podlegająca recenzji, jednak są braki w takowych w dziedzinie transpłciowości, dlatego ten tekst powstał na podstawie mniej ścisłego źródła. Po informacje w języku polskim zapraszam na strony: tranzycja.pl oraz zaimki.pl, strona trans-research.pl już znikła z sieci.

Wersja najnowsza znajduje się na stronie doktora Powersa. Jest ona w formacie prezentacji PowerPoint, jak podaje, zoptymalizowana dla MS Office 2016. Wersja 6.0 ma 135 slajdów w języku angielskim i parę zdjęć z osobami kotowatymi. 😻

Prezentacja w PDF:
Najnowsza (2022-09-06): Dr. Powers Healthcare of the Transgender Patient – Version 6.0.
Artykuł pisałam wg tej wersji: Dr. Powers Healthcare of the Transgender Patient – Version 5.4.
W prezentacji jest dużo informacji, rysunków i grafik, też jest kilka zdjęć z operacji korekty narządów płciowych, też u transpłciowych mężczyzn.


Opublikowano

/ ostatnio zmodyfikowano

w

przez

Komentarze

5 odpowiedzi na „Progesteronu pełne nieba – progesteron jest niezbędny w HRT?”

  1. Awatar Julia
    Julia

    Tez jestem z trojmiasta. Jak to wyglada (jestem jeszcze przed hormonami) – najpierw Dorosz, potem Rachoń, czy starczy do samego Rachonia z opinią psychologiczno-seksuologiczną i badaniami?

    1. Awatar Ka
      Ka

      Jest kilka możliwości, można tylko do dr. Dorosza, a później konsultować dawki z prof. Rachoniem. Można też zaczynać u prof. Rachonia, a po opinię lekarza seksuologa wybrać się do Grudziądza do dr. Lewandowskiego. Różne osoby różnie robią. Ja lata temu wybrałam pierwszą opcję.

  2. Awatar Julia
    Julia

    Hej, to znów ja. Czy po prawie 2 miesiącach na Androcurze (mam się umówić jak będzie się kończył) bardziej możliwe jest, że Dorosz przepisze mi już diane-35 albo estrofem, czy skoro dał sam bloker na początku będzie mi kazał jechać tylko na tym na razie? Mam wszystkie badania i zaświadczenia, chce tylko na kolejna wizytę nowy wynik testo (już po zbiciu) Depresji dostaje jak pomyśle, ze mam mieć tylko bloker i nic więcej

    1. Awatar Ka
      Ka

      Nie jestem wróżką, nie wiem, czy przypisze. Ja dostałam na trzeciej wizycie, bo na drugą przyniosłam życiorys emocjonalny związany z odkrywaniem płci.

Śmiało skomentuj:

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Zadaj śmiało pytanie!

Nie przegap nic!

Join 49 other subscribers

Wesprzyj działalność Ka

Działam od lat. Moim paliwem jest dawanie innym wsparcia. Cieszę się z każdego podziękowania, udostępnienia, potwierdzenia, że moje działania są ważne i mają wartość. Nawet 5 zł będzie dla mnie ogromnym wsparciem! Dziękuję, że jesteście! 💜

Cyklicznie: Logo Patronite

Jednorazowo: Darowizna (kartą, przelewem)